W środę - 22 lutego rozpoczynamy okres Wielkiego Postu
Dlaczego co roku Wielki Post rozpoczyna się w innym dniu?
Zależy to od daty świąt wielkanocnych, które obchodzimy w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca.W bieżącym roku przypada ona 6 kwietnia,
dlatego w najbliższą niedzielę po tej dacie, czyli 9 kwietnia, będziemy świętować Zmartwychwstanie. Od tego dnia odliczamy wstecz 46 dni i rozpoczynamy Wielki Post.
Ile dni trwa Wielki Post i dlaczego rozpoczyna się w środę?
Okres Wielkiego Postu nawiązuje do postu Jezusa, którego Duch wyprowadził na pustynię, gdzie przebywał 40 dni, kuszony przez szatana. Gdy policzymy dni od Środy Popielcowej [22 lutego] do Wielkiej Soboty [8 kwietnia] to wychodzi 46. Jednak w tym okresie przypada 6 niedziel, a każda niedziela jest pamiątką Zmartwychwstania. Dlatego niedziele nie należą do tego okresu, mimo iż w tych dniach nie przerywamy postu, zachowując modlitewne skupienie, realizując wielkopostne postanowienia. Tak jak przez cały Wielki Post w niedziele nie śpiewamy „Chwała na wysokości Bogu”, nie mówimy: „Alleluja” i nie przyozdabiamy kościoła kwiatami.Na czym polega post i wstrzemięźliwość Środę Popielcową?
W Środę Popielcową obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, do przestrzegania której zobowiązani są wszyscy, którzy ukończyli 14. rok życia aż do śmierci. W tym dniu zachowujemy również post, czyli spożywamy tylko trzy posiłki, w tym jeden do syta. Post obowiązuje od ukończenia 18. roku życia do rozpoczęcia 60. Od Środy Popielcowej przez cały okres Wielkiego Postu nie uczestniczymy w zabawach. W takiej samem formie pościmy tylko jeszcze jeden raz w roku - w Wielki Piątek.Czy posypanie głowy popiołem jest aż tak ważne?
Nie jest sakramentem, nie posiada żadnej cudownej mocy. Nie zmieni naszego życia, bo to nie są czary, a kapłan nie jest szamanem czy czarownikiem. To jedynie znak przypominający o pokucie i nawróceniu, o tym, że zawsze powinniśmy być ludźmi umiarkowanymi i wstrzemięźliwymi. Wskazuje na przemijalność świata materialnego i związanych z nim przyjemności. Ma nas zainspirować do wewnętrznej przemiany. Słowa „Prochem jesteś i w proch się obrócisz!” (Rdz 3, 19), które wypowiada kapłan podczas posypywania głów popiołem, przypominają, że ziemskie życie nie trwa wiecznie.Dlaczego popiół i skąd się go bierze?
Popiół to symbol przemijania, pokuty i gotowości do pojednania z Bogiem i bliźnimi. Znany był jako znak żałoby i pokuty w wielu starożytnych religiach, zarówno w Egipcie, jak i w Grecji czy u Arabów. W chrześcijaństwie i stosowany jest od VIII w. Zwyczaj posypywania nim głów wprowadził 1091 roku papież Urban II na soborze w Benewencie. Wtedy ustalono też, że sam popiół ma pochodzić z palm poświęconych w Niedzielę Męki Pańskiej (Palmową) poprzedniego roku.Dlaczego kolor fioletowy?
Kolorem liturgii Wielkiego Postu jest fiolet, który powstaje z przemieszania błękitu i czerwieni. Błękit symbolizuje świat duchowy, nadprzyrodzony; czerwień - ziemski i zmysłowy. Fiolet jest więc obrazem człowieka przywiązanego do materii, ale tęskniącego za niebem. „Być człowiekiem, to los tragiczny: to kochać dobro, ale mieć skłonności do złego, robić postanowienia, a potem ich nie wypełniać, wznosić się ku gwiazdom, a grzęznąć w błocie” - pisał węgierski biskup Tihamer Toth.W jaki sposób pościć?
W Wielkim Poście szczególną uwagę zwracamy na post, jałmużnę i modlitwę. Jezus uczy, byśmy nie robili niczego na pokaz, dla poprawienia swojego wizerunku w oczach innych ludzi: pościć z radością - bez zewnętrznych oznak umartwienia, dobro czynić dyskretnie - bez ostentacji, modlić się w ukryciu - tylko dla Boga. Znajomy, który od ponad dwudziestu lat pości w każdy piątek nie spożywając żadnego posiłku, na pytanie, dlaczego nie je, odpowiada, że źle się czuje. Zdarza się, że ludzie sugerują, by podać ich nazwisko czy nazwę firmy w przypadku sponsorowania jakiegoś dobrego dzieła. Jednak są też i takie sytuacje, gdzie warunkiem złożenia ofiary na konkretny cel jest zachowanie całkowitej anonimowości. Są ludzie, którzy modląc się, różaniec trzymają w kieszeni; tłumaczą, że świadectwo ich życia ma wpływać na innych ludzi, a nie manifestowanie pobożności i spacerowanie z różańcem w ręku wokół kościoła.Jakie robić postanowienia, z czego rezygnować?
Jeżeli rezygnujemy z rzeczy moralnie złych, to nie możemy robić takiego postanowienia tylko na czas Wielkiego Postu, np. człowiek nadużywający alkoholu nie pije przez cały Wielki Post, a później jest pijany przez całą Oktawę Wielkanocy. Albo ktoś rzuca papierosy, by później podczas świąt wypalić kilka paczek. Postanowienie wielkopostne ma być wstępem do przemiany życia - do zrezygnowania z tych grzechów, nałogów na zawsze. Pomocą może być „Zdrapka wielkopostna”, którą można jeszcze nabyć w naszym kościele przy stolikach z prasą.Jak powinna wyglądać spowiedź wielkopostna?
Nie oszukujmy samych siebie - bo przecież Boga nie da się oszukać - wyznaniem kilku nieistotnych grzechów, przypomnianych sobie w ostatniej chwili, albo wymyślonych w drodze do kościoła dla uspokojenia sumienia, ale poszukajmy przyczyny naszych grzechów, grzechu podstawowego, który wpędza nas w inne grzechy. Powiedzmy o nim kapłanowi i poprośmy o radę. To już jest początek kierownictwa duchowego. Nawrócenie to nie tylko sprawa woli, ale także intelektu. Nie wystarczy chcieć, trzeba jeszcze zastanowić się jak zmienić swoje życie. Jednak takiej spowiedzi nie powinniśmy odbywać w Wielkim Tygodniu, kiedy to przed konfesjonałami są kilkumetrowe kolejki.Ks. Eugeniusz Burzyk
21 lutego 2023 r.